ایدز
تدوین: ندا اصغری
ای کسانی که ایمان آوردید هیچ فردی را تحقیر نکنید چرا که ممکن است آن فرد نزد خداوند محبوبتر و به خدا نزدیکتر باشد و هیچ کس نباید باعث بدنامی دیگری شود. (سوره حجرات آیه 11)
* ایدز چیست؟
ایدز یک بیماری ویروسی است که سیستم ایمنی بدن را به تدریج نابود کرده، موجب عفونتهای مرگبار و بعضی از اشکال سرطان میگردد.
* عامل بیماری ایدز چیست؟
عامل بیماری ایدز ویروس نقض ایمنی انسانی یا HIV است. این ویروس از طریق خون، منی، ترشحات مهبلی و نیز از مادر آلوده به جنین (در زمان بارداری و شیردهی) سرایت نموده و به سیستم ایمنی بدن که در حالت طبیعی انسان را در مقابل عفونتها حفظ میکند، آسیب میرساند.
* تفاوت ایدز با عفونت HIV
بیماری ایدز ممکن است حتی بیش از 10 سال، پس از ورود ویروس HIV به بدن، آغاز شود. در این مدت فرد سالم است ولی احتمال آلودگی دیگران توسط او وجود دارد.
* علایم اصلی فرد مبتلا به ویروس HIV عبارتند از:
1- از دست دادن بیشتر از 10% وزن بدن
2- تب طولانی که بیش از یک ماه به طول بینجامد.
3- اسهال مزمن به مدت بیش از یک ماه
4- خستگی شدید و پایدار
* چگونه یک فرد به HIV مبتلا میشود؟
1- از طریق رابطه جنسی حفاظت نشده با شخص آلوده
2- از طریق خون، فرآوردههای خونی و پیوند اعضا که آلوده به ویروس هستند
3- از مادر آلوده به HIV به کودکش در دوره بارداری، زایمان یا از طریق پستان
4- از طریق خون آلوده باقی مانده بر روی تجهیزات مورد استفاده در ختنه، خالکوبی، طب سوزنی، حجامت، سوراخ کردن گوش، وسایل سلمانی و ...
5- انتقال خون، فرآوردههای خونی یا پیوند اعضا که آلوده به ویروس HIV هستند.
* HIV از یک شخص به شخص دیگر از طریق انواع تماسهای زیر منتقل نمیشود:
1- پوشیدن لباسها افراد آلوده یا استفاده از وسایلی که توسط آنها لمس شده باشد (حوله، بستر، وسایل دستشویی)
2- در آغوش گرفتن یا بازی کردن با نوزاد یا کودک مبتلا به این ویروس
3- زندگی کردن یا خوابیدن در اطاق شخص آلوده
4- شنا کردن در استخر و رودخانه با شخص آلوده
5- استفاده مشترک از مواد غذایی، فنجان و بشقابهای شخص آلوده
6- انجام کمک های اولیه و مراقبت و پرستاری از شخص مبتلا هنگامی که اصول بهداشتی رعایت شود.
* بوسیدن تنها زمانی میتواند خطرناک باشد که خون فرد آلوده را به خون دیگر انتقال دهد.
* چه زمانی پس از رفتار پر خطر باید آزمایش HIV داد؟
- اولین آزمایش 8 هفته بعد از زفتار پرخطر
- تکرار آزمایش 6 ماه بعد از رفتار پر خطر
*علائم و نشانههای شایع ایدز چیست؟
- عفونت (مغز ودستگاه تناسلی)
- کاهش شدید وزن
- تب و لرز
- ضایعات مخاط دهان
- سردرد
- اختلال دید
- احساس خستگی مزمن
- اسهال
- جنون
* بیماریهای شایع حاصل از HIV عبارتند از:
هرپس (تبخال)، سل، عفونتهای بیهوازی، بدخیمی، مننژیت (عفونتهای لایه مغز)
*مهارتهای لازم جهت پیشگیری از بیماری:
1- شناخت محیطهای پرخطر و دوری جستن از آنها
الف) آگاهی از انواع مواد مخدر و عوارض آنها
ب) شناخت وسایل مصرف مواد مخدر
ج) شناسایی شیوههای مصرف به خصوص شیوه مصرف مشترک
2- شناخت افراد با رفتار پر خطر و آگاه نمودن آنها
الف) شناسایی افراد در معرض خطر
ب) شناسایی عوارض گرایش به رفتار پرخطر
ج) دوری از افراد با رفتار پر خطر
3- تصمیم گیری صحیح
الف) شناخت مشکل
ب) فهرست راهحلهای گوناگون
ج) تجزیه و تحلیل راهحلها
د) انتخاب بهترین راه
4- کسب مهارت نه گفتن و قاطعیت در شرایط پرخطر
الف) با قاطعیت در شرایط پرخطر نه بگویید
ب) دلیلی برای نه گفتن بیاورید
ج) پیشنهاد دیگری مطرح کنید
د) موضوع صحبت را عوض کنید
ه) محیط را ترک کنید
5- انجام فعالیتهای ورزشی و هنری و .... در برنامه زندگی داشته باشید
*پیشگیری از آلودگی به ویروس HIV
- تماس جنسی خود را فقط به یک نفر وفادار(همسر) محدود کنید.
- در فعالیتهای جنسی که تماس با خون و ترشحات جنسی فرد مقابل صورت نمیگیرد، انتقال بیماری اتفاق نمیافتد.
- هنگام تماس جنسی از کاندوم استفاده کنید و دستورالعمل استفاده صحیح را فرا بگیرید.
- از مصرف مواد مخدر و الکل خودداری کنید. زیرا میتوانند مانع تفکر صحیح و در نتیجه موجب تصمیم نابخردانه شما شوند.
- هرگز از وسایل تزریق مشترک استفاده نکنید.
**** آیا میدانید که آزمایش HIV در آزمایشهای قبل از ازدواج انجام نمیشود. برای انجام آزمایش HIV اول لازم است مشاوره انجام شود و سپس در صورت رغبت، داوطلبان، آزمایش تجویز میگردد.
*چگونه شهر یا کشور خود را در برابر همهگیری HIV حفاظت کنیم؟
هر کدام از ما میتواند با :
- حفاظت از خود و دیگران در برابر ایدز
- صحبت با دیگران در مورد HIV
- تلاش برای پذیرفته شدن و حمایت افراد مبتلا به HIV در جامعه و محله
- دعوت از محله، مربیان، همکاران، همکلاسان و اطرافیان به مشارکت در اطلاع رسانی برایHIV نقشی داشته باشد.